Kraniyosinostoz, bebeklerde kafatası kemiklerini birleştiren sütürlerin (dikişlerin) normalden erken kapanması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu erken kapanma, kafatası şekil bozukluklarına ve bazen beynin normal büyümesini engelleyebilecek komplikasyonlara yol açabilir.
Normal Kafatası Gelişimi
Kafatası, doğum sırasında esnek ve sütür adı verilen dikişler ile bir arada tutulan kemiklerden oluşur. Bu sütürler, beynin büyümesine olanak sağlamak için genellikle çocukluk döneminde kapanır. Kraniyosinostozda, bu sütürlerden biri veya daha fazlası erken kapanır.
Sınıflandırma
- Tek Sütür Kraniyosinostoz (Basit):
- Sadece bir sütür erken kapanır.
- En sık görülen tipler:
- Sagittal Sütür Kraniyosinostozu: Baş uzun ve dar görünür (skafosefali).
- Koronal Sütür Kraniyosinostozu: Alın ve göz çevresinde asimetri oluşturur (plagiosefali).
- Metopik Sütür Kraniyosinostozu: Alın dar, üçgen şekilli olabilir (trigonosefali).
- Çoklu Sütür Kraniyosinostoz (Kompleks):
- Birden fazla sütür etkilenir.
- Genellikle genetik sendromlarla ilişkilidir (ö Apert sendromu, Crouzon sendromu).
Belirtiler
- Kafatası Şekil Bozukluğu: Farklı sütürlerin erken kapanmasına bağlı spesifik şekil değişiklikleri.
- Kafatası Çevresinin Normalden Daha Yavaş Büyümesi.
- Baskıya Bağlı Belirtiler:
- İlerleyen vakalarda kafa içi basınç artışı belirtileri (baş ağrısı, kusma, görme problemleri).
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Kafatası şekli ve sütürlerin palpasyonu.
- Görüntüleme:
- Radyografi: Sütürlerin erken kapanmasını gö
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemik detaylarını ve sütürlerin durumunu incelemek için en hassas yö
Tedavi
- Cerrahi Tedavi:
- Sütürlerin açılması ve kafatasının yeniden şekillendirilmesi.
- Ameliyat genellikle 6-12 ay arasında yapılır.
- Endoskopik Yöntemler: Daha az invaziv bir seçenek, erken teşhisle uygulanabilir.
- Şekil Düzeltme Kaskları: Hafif vakalarda cerrahiye ek olarak kullanılabilir.
- Kompleks Vakalar: Genetik sendromlara bağlı vakalarda multidisipliner yaklaşım gerekir.
Komplikasyonlar
- Tedavi edilmezse kafa içi basınç artışı, zihinsel gelişim problemleri ve estetik sorunlar ortaya çıkabilir.
Prognoz
Erken teşhis ve uygun tedavi ile çoğu bebekte normal kafatası şekli ve beyin gelişimi sağlanabilir. Genetik sendromlara bağlı vakalarda ise uzun vadeli takip gerekebilir